HULpverleners deel 1: wolven in schaapskleren
September - Oktober 2023
Vorig jaar deze tijd kwamen mijn vrouw en ik in contact met twee hulpverleners die beiden op hun manier een hoop negatieve energie hebben gekost.
De eerste was een mediator die was gevraagd op te treden namens mijn ouders. Hij benaderde mij vlak voor de vakantie en vroeg wanneer ik tijd had. Daarna overrede hij mij om in de laatste schoolweek een afspraak te maken. Het was mijn enige vrije moment in die hectische week en voordat ik het wist had ik toegezegd. Om daarna te realiseren, met deze afspraak komt er een enorme beerput aan emoties omhoog waar ik die week helemaal geen tijd voor heb.
Dus ik belde een half uur later opnieuw, heb dit gezegd en gevraagd of we dit eerste gesprek konden uitstellen tot na de zomer, dan was er meer ruimte. Zelf ging hij ook nog op vakantie en zodoende kwamen we op de 2e week van september. Voor mij nog beter want dan was die eerste schoolweek na de vakantie ook weer voorbij.
Op de bewuste dag reden mijn vrouw en ik naar deze mediator alwaar hij ons ontving in zijn kantoor, vol boeken, aan een breed bureau. We zaten even op de koffie te wachten en daarna gingen we het gesprek aan. Hij opende en liet ons weten dat hij met alle gezinsleden al contact had gehad, ik was de laatste in de rij. Vrij snel ging het door op een voorstel van zijn zijde om een gesprek aan te gaan met mijn ouders, daarna met de broers en dan iedereen tegelijk.
In ons gesprek voor de zomer had hij ook al aangegeven dat zijn “ervaring was dat er met een aantal gesprekken toch al veel mogelijk is.” En dat bleek, hij ging verder en wist mij te vertellen dat één van de grote problemen was dat ik in mijn slachtofferrol bleef hangen. Als ik daaruit wist te komen, dan was er eigenlijk veel mogelijk. Ook was ik in mijn verwerking erg ‘op mezelf gericht’ en het zou allemaal beter worden als ik naar de anderen zou luisteren. In ‘verbinding’ was beter dan dit tot op heden zo alleen te verwerken.
Op een gegeven moment ging hij zover om mij te confronteren en herhaalde in een rollenspel bijna letterlijk wat er destijds in de confrontatie gesprekken gezegd was. Ik wist bij mezelf te blijven en bleef bij de waarheid: wat er gebeurt was. Net als destijds werd er getracht details af te zwakken, te verdraaien, minder erg te maken maar ik bleef bij mijn standpunt. Waarop hij uiteindelijk wel toegaf, iets wat ik destijds maar ten dele heb mogen ervaren.
Op mijn vraag of ik deze reactie kon verwachten in de gesprekken met mijn broers ging de mediator niet in, daar wilde hij geen uitspraken over doen. Dagen na dit gesprek belde ik met Perspectief Bemiddeling en zij gaven aan dit mij te laten weten. “Bij ons staat de veiligheid van het slachtoffer voorop” en dat betekent dat zij zouden navragen welke reactie ik kon verwachten op dergelijke vragen. En als dat duidelijk was, zouden ze dit met mij bespreken en vragen of ik dan wel of niet in gesprek zou willen. Een andere benadering, één die recht doet aan een pijnlijke geschiedenis van seksueel misbruik.
Want ja, ik ging dus na dit gesprek met heel veel vragen weg. Helaas (met de kennis van nu) ging ik later weer flink in dissociatie en kwamen alle schimmen uit het duister weer boven. Het zou allemaal aan mij liggen, als ik maar minder slachtoffer zou blijven dan was het hele probleem opgelost. Mijn herinneringen kloppen niet en mijn perceptie, die is fout. Het ging heel snel bergafwaarts met mij.
Gelukkig beseften mijn vrouw en ik ook dat deze mediator op z’n minst zijn eigenaardigheden had. In dezelfde periode zochten wij namelijk ook een relatietherapeut en deze mediator wist wel even feilloos te benoemen dat wij relatietherapie nodig hadden. En dat zou hij ook wel kunnen doen, naast het mediator zijn in mijn hele familie. Het was een rode vlag en een perfecte waarschuwing. Want ik spreek voldoende therapeuten, ook andere mediators. Hoewel één persoon allicht beide rollen kan vervullen, dan zou een goede therapeut deze beide rollen nooit vervullen voor dezelfde persoon. Het is ondenkbaar om relatietherapie te geven en tegelijk datzelfde echtpaar te begeleiden in een zeer kwetsbaar mediation proces. Er is geen professional die dit een goed idee vindt en zo ging deze mediator de mist in.
Want dit hielp om afstand te nemen en te gaan nadenken wat er nu gebeurt was. Ik had een mediator gevraagd tussen mijn ouders en mij, vooral naar aanleiding van het destructieve gesprek een jaar eerder. Deze mediator had verzaakt het ten eerste daarbij te laten maar was direct verder gegaan. Hij had alle gezinsleden gesproken en nu als laatste mocht ik langskomen en even tekenen bij het kruisje.
Het duurde een aantal dagen, eerst was ik nog vol kracht, gewoon botte bijl erin en knallen maar. Maar langzaam daalde ook het inzicht en schreef ik dit in mijn dagboek: "Het is echt ongelooflijk, naarmate ik er langer over nadenk zie ik potentiële narcistische trekken in deze man. Hij heeft geen moment aangegeven dat het kwetsbaar is, misschien wel niet te helen, dat de uitkomst onzeker is. Nee, gesprek met mijn ouders, daarna broers, daarna met aanhang en dan wordt de relatie herstelt. Dat lijkt zijn oprechte idee. En daarmee onderkent ook hij niet de desastreuze incestueuze patronen in ons gezin.” Ik was eerst nog bereid die botte bijl van hem op te pakken en mee te gaan in deze gesprekken. Maar het inzicht kwam dat ik deze botte bijl helemaal niet op hoef te pakken. En deze botte bijl zou wel eens enkel mezelf keihard kunnen raken.
Want het was dissociëren in die weken, opnieuw gevaarlijke wandelingen in het donker waarin ik geen licht meer kon zien. Het lag dus toch allemaal aan mij? Want deze mediator wist mij ook nog eens te overtuigen dat alles wat ik met Hilda in verwerking had gedaan, eigenlijk niet klopte en ‘te weinig in verbinding met anderen’ was. Na het gesprek met Perspectief waarin bleek dat zij de mediation zo totaal anders zouden aanpakken, ging ik opnieuw in gesprek met Hilda. Zij wist door te dringen tot de kern: ga rond de tafel onder veilige voorwaarden. Het betekent dat de volle lading van het misbruik, de daden, de verkrachting, op tafel komt. In veiligheid, vertrouwen en met kundige mensen die deze zo kwetsbare materie kunnen hanteren. Het is de lading waar niemand het over wil hebben omdat het zo pijnlijk is, maar wat tussen de relaties instaat. Het grijpt terug op het voorbeeld met de dubbele stoelen uit het weekend, welke ik ook gebruikte in de confrontatie gesprekken.
De grootheidswaanzin van deze mediator begon ook steeds duidelijker te worden: hij zou wel even de relaties in ons gezin herstellen na seksueel misbruik. Hij had zich al helemaal de rol van de verbinder en de grote organisator toegeëigend, hij kon dit wel fixen. En oh ja, als klap op de vuurpijl kon hij ook wel relatietherapie geven. Succes gegarandeerd. Waar een ervaren organisatie als Perspectief Bemiddeling heel reëel was en te hoge verwachtingen gelijk tegensprak, bij hem stond de uitkomst al vast. Waar andere therapeuten nooit de dubbele rol zouden vervullen als mediator én relatietherapeut vanwege de belangenverstrengeling, hij kon dit wel. Dus als ik even meewerkte aan zijn agenda zou het allemaal goedkomen.
Ik zag in dat mijn voorwaarden voor een gesprek en mijn voorkeuren compleet genegeerd waren. Deze persoon die zich als mediator opwierp was op z’n minst incompetent om met dergelijke kwetsbare materie om te gaan. Ik besloot dan ook mijn vertrouwen op te zeggen en schreef hem en mijn vader een brief waarin ik dit duidelijk maakte. De reactie die ik daarna van hem kreeg sprak boekdelen: Jammer dat ik geen vertrouwen in hem had. Feilloos wist iemand dit in het juiste perspectief te plaatsen: “De mediator had een les voor zichzelf moeten trekken en het moeten betreuren dat hij niet in staat is gebleken om jouw vertrouwen te winnen.” Deze mooie mensen schreven mij: “Zo mag Nathan het zien, een bevestiging dat hij er goed aan heeft gedaan niet in zee te gaan.”
Die woorden heb ik in de weken en maanden erna nog heel vaak tegen mezelf herhaald en ik schrijf ze nu hier ook voor een ander. Want helaas, dit was een hele slechte ervaring in een mediation traject, maar ik zal vast niet de enige zijn die iets dergelijks meemaakt.
In een volgende blog schrijf ik over die andere hulpverlener die teveel energie heeft gekost. Deze ene is wel voldoende voor nu. 😉
Een gewaarschuwd mens telt voor twee. Een mediator? Kijk uit, het kan wel eens een wolf in schaapskleren zijn.